ហ៊ូ យន់

August 5, 2025
17
Image's ហ៊ូ យន់

ហ៊ូ យន់

លោក ហ៊ូ យន់ ជា “មេ” ម្នាក់ នៃ ចលនាខ្មែរក្រហម គាត់កើតនៅឆ្នាំ 1930 នៅ ខេត្តកំពង់ចាម មានមុខនាទីនយោបាយនៅចុងទសវត្ស 60និង ពីឆ្នាំ 1979 ដល់ឆ្នាំ 1975 ក្នុងសង្គ្រាម 6ឆ្នាំ នៅកម្ពុជា ដែលគាត់ស្ថិតនៅក្នុងជួរខ្មែរក្រហមជានិច្ច រហូតដល់ ពេលគាត់ស្លាប់នៅឆ្នាំ 1975 ។

លោក ហ៊ូ យន់ ជាបញ្ញាវ័ន្តម្នាក់វាងវៃ មានចំណូលចិត្តទទួល គតិវិជ្ជា ម៉ាក្ស តាំងពីយុ-ភាពម៉្លេះ ។ គាត់បានមកសិក្សានៅបារីស ទសវត្ស 50 និង បានសេពគប់តែជាមួយពួក ឆ្វេងនិយម ៖ សាឡុត ស (អនាគត ប៉ុល ពត), អៀង សារី, ខៀវ សំផន, ហ៊ុយ នឹម....។ អ្នកទាំងនោះ បានបង្កើត “សមាគម និស្សិតខ្មែរ” (A.E.K.) ដែលមានមតិ ឆ្វេងជ្រុលនិយម ។ នៅឆ្នាំ 1955 លោក ហ៊ូ យន់ បានទទួល សញ្ញាប័ត្រ បណ្ឌិត និក្ខេបបទរបស់គាត់គឺ “ឋានៈអ្នកស្រែចំការ នៃ កម្ពុជា និង គំរោង នវូបនីយកម្ម” (LA PAYSANNERIE DU CAM-BODGE ET SES PROJETS DE MODERNISATION) ។ គាត់បានវិលត្រឡប់មកស្រុកខ្មែរនៅ ឆ្នាំ 1955និង បានចូលជា សមាជិក គណៈបក្សសង្គមរាស្ត្រនិយម របស់ សម្តេច សីហនុ ។ គឺជា គណបក្សតែមួយគត់ អនុញ្ញាតឲ្យមានសកម្មភាព ។ ក្នុងគណបក្សនេះ មានប្រជុំអ្នក នយោបាយមាននិន្នាការចម្រុះ ៖ ឆ្វេង, ស្តាំ, កណ្តាល។ លោក ហ៊ូ យន់, ហ៊ុយ និម, ខៀវ សំផន ស្ថិតនៅក្នុង “ស្លាបឆ្វេង របស់សង្គម” ដែល សម្តេច សីហនុ តែងតែនិយាយ ។ ដោយសារគុណសម្បត្តិចេះដឹង ខាងសេដ្ឋកិច្ច និង និន្នាការនយោបាយ លោក ហ៊ូ យន់ បានទទួលតំណែងជា រដ្ឋលេខាធិការ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលសង្គម ៖ ឆ្នាំ 1958ក្រសួង ពាណិជ្ជកម្ម និង ឧស្សាហកម្ម - ក្រសួងថវិកាជាតិ, ឆ្នាំ 1959 ក្រសួងផែនការ - ក្រសួងសុខាភិបាលសាធារណៈ, ឆ្នាំ 1962 ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ - ក្រសួងផែនការ ។ ដូចជាបញ្ញវ័ន្ត ដ៏ទៃទៀតដែរ ដែលវិលពីស្រុកបារាំង អ្នកទាំងនោះ គ្មានបានទទួលតំណែងជា រដ្ឋមន្ត្រី ឡើយ ។ នៅឆ្នាំ 1963 លោក ហ៊ូ យន់ បានបាត់តំណែងអស់ ពីរដ្ឋាភិបាល គឺតាំងពីពេល នោះមក គាត់បានក្លាយជា សាស្ត្រាចារ្យ នៅមហាវិទ្យាល័យច្បាប់ និង បង្រៀននៅ វិទ្យា-ល័យឯកជនភ្នំពេញ ព្រមពេលជាមួយគ្នា គាត់ខំសាបព្រោះផ្សព្វផ្សាយ នយោបាយឆ្វេង និយម ទៅ និស្សិត សិស្ស តាមលទ្ធភាពដែលគាត់អាចធ្វើបាន ។ នៅ ខែកញ្ញា 1966មានការបោះឆ្នោតសភាជាតិចុងក្រោយបង្អស់របស់សង្គម ជា តំណាងរាស្ត្រ គាត់ និង តំណាងរាស្ត្រពីរនាក់ទៀត ក៏បានជាប់ឆ្នោតដែរ គឺ ហ៊ុយ និម, លោក ហ៊ូ យន់ បានជាប់ឆ្នោតខៀវ សំផន ។ អ្នកទាំង 3 បានបង្កើត ក្រុមឆ្វេងជ្រុលនិយម ប្រឆាំងទៅ ក្រុមស្ពានិយម ដែលមានភាគច្រើនលើសលប់នៅសភា ។ តាមសំដី សម្តេច សីហនុ ការបះបោរនៅ សំឡូត ខែធ្នូ 1966 ជាស្នាដៃតំណាងរាស្ត្រ 3រូបនេះគឺ ហ៊ូ យន់, ហ៊ុយ និម, ខៀវ សំផន ជាអ្នកទាញខ្សែ ស្ថិតនៅពីក្រោយ ។ នៅ ខែមេសា 1967 មានព្រឹត្តិការណ៍ប្លែកមួយគឺ ការបាត់ខ្លួនដ៏ចម្លែក តំណាងរាស្ត្រពីរនាក់ ហ៊ូ យន់, ខៀវ សំផន ។ ប៉ុន្មានខែក្រោយមក នៅ ខែតុលា ហ៊ុយ និម ក៏បាត់ខ្លួនដោយអាថ៌កំបាំងទៀត ។ ដំណឹងបានលេចខ្ចរខ្ចាយនៅ ភ្នំពេញថា អ្នកទាំង 3 រូប នេះ ច្បាស់ជា ប៉ូលីសសំងាត់ សីហនុ បានចាប់សម្លាប់ ចោលបាត់ទៅហើយ ។ប៉ុន្តែ ដំណឹងដ៏ស្រឡាំងកាំងមួយបានលេចឡើងនៅភ្នំពេញ បីឆ្នាំក្រោយមក ។ នៅ ខែមេសា 1970អ្នកទាំង 3 រូប នេះ នៅរស់នៅឡើយ! ដោយនៅថ្ងៃ 26 មីនា អ្នក ទាំងនោះ បានគ្រាំទ្រ សម្តេច សីហនុ ចូលធ្វើជា រដ្ឋមន្ត្រី នៃ រាជរដ្ឋាភិបាលបង្រួបបង្រួម ជាតិកម្ពុជា (GRUNK) ដែលមាន សម្តេច សីហនុ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ។ រាជរដ្ឋាភិបាលនេះ កើតឡើងនៅប៉េកាំង ដែលមាននយោបាយវាយរំលាយ រដ្ឋាភិបាល លន់ នល់ គាំទ្រដោយ អាមេរិក ។ លោក ហ៊ូ យន់ ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ទទួលបន្ទុកកំណែទម្រង់ ឃុំសង្កាត់ និង សហប្រតិបត្តិការ លោក ហ៊ុយ នឹម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង ពត៌មាន និង ឃោសនា លោក ខៀវ សំផន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ និង អគ្គបញ្ជាការ កងទ័ពប្រដាប់អាវុធប្រជាជន រំដោះជាតិខ្មែរ (FAPLNK) ធ្វើការតែនៅក្នុងស្រុកខ្មែរ ក្នុងតំបន់ត្រួតត្រាដោយ យួនកុម្មុយ និស្ត និង ខ្មែរក្រហម ។ គេបានឃើញរូបថតអ្នកទាំង 3ស្លៀកពាក់ឯកសណ្ឋានអ្នកបដិវត្តន៍ ខោអាវខ្មៅ ទទួល សម្តេច សីហនុ នៅ ខែមេសា 1973 ។ លោក ហ៊ូ យន់ ជាបញ្ញវ័ន្ត ខ្មែរក្រហមម្នាក់ ប្រកាន់ទ្រឹស្ដីរឹងរូស មានទំនាស់ក្នុងជួរខ្មែរក្រហមដូចគ្នា ។ គាត់បានត្រូវ ពួក ប៉ុល ពត សម្លាប់នៅពេល មុន ឬ បន្ទាប់ ពីខ្មែរក្រហមវាយយកភ្នំពេញបាន នៅ ថ្ងៃ 17 មេសា 1975 ។ ការបាត់ខ្លួនរបស់គាត់លើកនេះ ជាការបាត់ខ្លួនបញ្ចប់ជីវិតគាត់ តែម្តង ។ យ៉ាងហោចណាស់ គាត់មិនបានទទួលខុសត្រូវលើជីវិតរាស្ត្រខ្មែរជិត2លានក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។