គួរពិចារណាដើម្បីចេះខ្មែរ

ប្រវត្តិសង្គ្រាមនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៏​ (ភាគ1&2)

វប្បធម៏ អរិយធម៏ ខ្មែរ-ឥណ្ឌា

សាវតា ទាក់ទងភូមិសាស្រ្តខ្មែរ

ក្បួនកាមសាស្រ្តសកល

កម្រងទស្សនសង្គម និង​ នយោបាយ

"សម្តីបណ្ឌិត កែម ឡី សម្រាប់កូនខ្មែរគិតពិចារណា! ១. ជូតទឹកភ្នែករបស់អ្នក រួចបន្តដំណើទៅមុខទៀត ២. ចូរយើងនាំគ្នានិយាយការពិតជាជាងនិយាយការពារ ៣. ការបង្រៀនឱ្យខ្មែរចេះគិតពិតជាការចាំបាច់បំផុត! ៤. សុវត្ថិភាពខ្ពស់បំផុតដែលអាចការពារយើងបានជានិរន្តរ៍ គឺ បេះដូង ពលរដ្ឋ ៥. ខ្លាចស្លាប់ដោយសារជួយការពារពលរដ្ឋ និង បូរណភាពទឹកដីមិន មែនជាជម្រើសល្អទេ ៦. អ្នកមានអំណាច មានលុយច្រើនពីការកេងប្រវ័ញ្ចធនធានសង្គម ពី ពលរដ្ឋខ្លួនឯងនោះ អ្នកអាចមានសុវត្ថិភាពតែពេលនៅរស់ទេ តែ ពេលស្លាប់ទៅ សូម្បីតែទីតម្កល់សាកសពក៏អាចគ្មានសុវត្ថិភាពដែរ ៧. ប្រសិនបើយើងមិនព្យាបាលជំងឺបាក់ស្បាតឱ្យជាសះស្បើយបាន ឆាប់រហ័សទេ ជំងឺបាក់ស្បាតប្រាកដជាឆ្លងទៅកូនៗច្រើនជំនាន់បន្តទៀត ៨. បើអ្នកមិនធ្វើអ្វីទាល់តែសោះ ក៏គង់តែទទួលរងគ្រោះដែរ គ្រាន់តែ មិនទាន់ដល់វេនអ្នកប៉ុណ្ណោះ ៩. ត្រីដែលហែលបណ្តោយទឹកគឺជាត្រីងាប់ ១០. ឈើពុកកុំអង្គុយលើ ៕"

អ្នក​រូតវាំងននសង្គម

ជូតទឹក​ភ្នែករបស់អ្នក រួចបន្តដំណើរទៅមុខទៀត

ផ្កាយប្រភា

ដួងផ្កាយរាប់រយគ្មានរស្មីនឹងពន្លឺព្រះចន្រ្ទាទេ តែផ្កាយគ្រប់ដួងនៅតែសំខាន់សម្រាប់មេឃា

អត្ថាធិប្បាយទស្សនវិជ្ជា

មន្តមេត្រី

ក្នុងសម័យយុគមាសនៃទសវត្ស៦០ រឿងរ៉ាវស្នេហារវាងផលិតករភាពយន្តនិងសិល្បការនីផ្នែកល្ខោននិយាយប្រចាំវិទ្យុជាតិដែលមហាជនធ្លាប់បានដឹងលឺកាលពីសម័យនោះត្រូវបានសើរើឡើងវិញ ក្រោយពេលយុវតីម្នាក់ទទួលបានដឹងដំណឹងប្រកាសស្វែងរកលោកយាយរបស់ខ្លួន។

សំបុត្រផ្ញើពីអនាគត

ជីវិតរបស់ក្មេងស្រីម្នាក់ត្រូវបានផ្លាស់ប្ដូរក្រោយពេលនាងទទួលបានសំបុត្រផ្ញើពីខ្លូននាងនៅអនាគត។ ដំបូងនាងមិនជឿទេ​ តែថ្ងៃមួយនាងបានជួបប្រទះរឿងរ៉ាវជាច្រើនដូចទៅនឹងអត្ថន័យក្នុងសំបុត្រហើយក៏បានជួបស្នេហ៍ដំបូងផងដែរ។ តើនេះជានិស្ស័យ ឬជាអព្ភូតហេតុផ្ដើមចេញពីសំបុត្រផ្ញើពីអនាគត?

ដំណាក់កែវ

ផ្កាកែវ តែងតែរីកស្គុសស្គាយក្លិនពិដោរក្រអូបជ្រួតជ្រាបពេញបរិវេណ"ដំណាក់កែវ"គ្រប់ទិវារាត្រីប្រែជាក្រៀមស្វិតស្រពោន ក្រោយភូមិគ្រឹះនេះត្រូវបានគេបោះបង់ចោលច្រើនឆ្នាំនិងពុំដែលមាននរណាហ៊ានចូលក្បែរ។ វិញាណបុរសស្លៀកពាក់បុរាណម្នាក់តែងតែនៅការពារមិនឱ្យនរណាចូលមកបំពានដំណាក់ ហើយកាលណាបើមានជនណាមានបំណងអាក្រក់មកលើដំណាក់កែវជននោះរមែងស្លាប់តាយហោងគួរឱ្យតក់ស្លុតបំផុត។

ក្តីស្រលាញ់អប្រិយ៣

"តាំងពីបញ្ចប់រឿងក្តីរបស់ ណាត់តាស្នា ហ្វុង មក សំណុំក្តីឃាតកម្មប្លែកៗក៏ស្ងាត់បាត់មួយរយៈធំ វាហាក់បីដូចជាគ្មានឃាតករោគចិត្តទៀតនោះទេ។ ប៉ុន្តែ....ថ្ងៃមួយរឿងបែបនេះក៏ កើតឡើងសារជាថ្មី...មនុស្សស្លូតត្រង់ត្រូវបាត់ខ្លួនជារឿយៗ រហូតនាំឱ្យគ្រប់ទីកន្លែងក្នុងប្រទេស ត្រូវធ្លាក់ចូលក្នុងស្ថានភាពគួរឱ្យភ័យខ្លាច ហើយឃាតកម្មចម្លែកៗក៏កើតឡើងម្តងទៀត.... «មកដល់ហើយមែនទេ រ៉េយ៍?» ដេន ដែលកំពុងកាន់បំណែកសពក្រោកឡើង ទាំងមើលមុខមិត្ត រួចដាក់បំណែកក្នុងដៃចូលទៅក្នុងថង់រក្សាភស្តុតាង។ «អី!» រ៉េយ៍មិន សម្លឹងមើលជុំវិញទីនេះទាំងមុខមាំ.... «ហេតុអ្វីបានជាគេយកបំណែកទាំងនេះមកចោលកណ្តាលវាលអ៊ីចឹង?» «តាមសណ្ឋានសាច់ដែលរកឃើញ វាមិនត្រូវបានគេចោលនៅត្រង់ទីតាំងនេះតែម្តងទេ» ដេន បញ្ជាក់ទាំងដោះស្រោមដៃ រួចដើរចេញក្រៅខ្សែហាមជាមួយ រ៉េយ៍មិន។ «ឯងចង់សំដៅលើអ្វី?» «មើលអានេះសិន រ៉េយ៍!» វេយ៍មិន វីនណេស្ទ័រ មើលកាមេរ៉ាឌីជីថល ទាំងចិញ្ចើមជ្រួញចូលគ្នា ម្រាមដៃក៏ចុចមើលគ្រប់រូបដែលក្រុមការងារបានថត។ «ការពិតបំណែកសពទាំងនេះត្រូវសត្វពាំមកស៊ីសោះ» គេប្រាប់វិញដោយក្តៅចិត្ត។ ត្រឹមសម្លាប់មនុស្សក៏ជារឿងខុសឆ្គងទៅហើយ.... ម៉េចក៏អាឃាតកមួយនេះសម្លាប់បែបព្រៃផ្សៃយ៉ាងហ្នឹង? តើរឿងក្តីនេះនឹងបញ្ចប់យ៉ាងណា? តើនរណាជាឃាតក?"

ក្តីស្រលាញ់អប្រិយ២

"នៅក្នុងបន្ទប់ពិនិត្យសព ប៉ូលិសមួយក្រុមកំពុងឈរចាំស្តាប់ការវិនិច្ឆ័យរបស់ពេទ្យកោសល្យវិច្ច័យ។ ក្រសែភ្នែកម្នាក់ៗបាញ់តម្រង់មកកាន់សពដែលត្រូវ ដេន ទាញកំណាត់គ្របជិតបន្ទាប់ពីពិនិត្យរួច។ “យ៉ាងម៉េចខ្លះ ដេន?” សំណួរ ជេស៊ីកា ធ្វើឲ្យកំលោះ ដេន គ្រវីក្បាលយ៉ាងលឿន។ “សណ្ឋានសពគ្មានខុសគ្នាសោះ! នាងត្រូវសំពងនឹងដំបងពីក្រោយយ៉ាងដំណំ ចាក់ពោះជាច្រើនកាំបិតរហូតខ្ទេចគ្រឿងក្នុង មុខជនរងគ្រោះត្រូវជូតសុះសាច់ ហើយដែលសំខាន់គឺ..."" ដេន ផ្អាកបន្តិចក្រោយពីរៀបរាប់ដល់ត្រង់នេះ។ “យ៉ាងម៉េច” ""ឃាតកសរសេរលើដៃជនរងគ្រោះថា SATAN” “មានន័យថាម៉េច?”ជេស៊ីកា ជ្រួញចិញ្ចើមឡើងបែបមិនយល់ប៉ុន្មានឡើយ។ ""ខ្ញុំក៏មិនដឹងដូចគ្នា! ប៉ុន្តែខ្ញុំជឿថាវាគួរតែបង្ហាញពីអ្វីម្យ៉ាងមិនខាន គ្រាន់តែយើងគិតមិនដល់” ថម ខាំមាត់ជាប់។ “ទាល់ច្រកហើយ!” ជេស៊ីកា ញីថ្ងាសយ៉ាងហត់ចិត្ត “តែខ្ញុំថាមានមនុស្សម្នាក់ជួយយើងបាន” ដេន ញាក់មុខឡើងបែបរំខានប្រសាទបំផុត។ “នរណា?” “វេយ៍មិន វីនណេស្ទ័រ” ចប់សម្តីរបស់ ដេន ប៉ូលិសម្នាក់ៗក៏ងក់ក្បាលយល់ស្រប ហិម... រឿងក្តីអាថ៌កំបាំងយ៉ាងនេះពួកគេដោះស្រាយមិនបានឡើយ ប្រសិនបើគ្មានមនុស្សឆ្លាតដូច វេយ៍មិន។ លើកនេះទោះជាពិបាកយ៉ាងណាក៏ត្រូវអូស វេយ៍មិន វីនណេស្ទ័រ មកសហការនឹងប៉ូលិសឱ្យបានដែរ។"

មនុស្សជំនួស

"គ្រប់គ្នាតែងគិតថាពេលវេលាជាថ្នាំ ទិព្វអាចព្យាបាលរបួសបេះដូងយ៉ាងល្អឥតខ្ចោះ ប៉ុន្តែហេតុអ្វីក៏ខ្ញុំនៅតែនិកបុរសម្នាក់ដែលគ្មានក្តីស្រលាញ់សម្រាប់ខ្ញុំ... ហេតុអ្វីក៏ខ្ញុំនៅតែឈឺចាប់នឹងស្នេហាខកបំណងទៀត? «នាងមិនទាន់បំភ្លេចសិស្សច្បង ម៉ូ ចេញពីបេះដូងបានទេមែនទេ?» គីម យីបម សួរខ្ញុំដោយទឹកដមសំឡេងស្ងប់បំផុត រហូតខ្ញុំទាយមិនបានថាគេកំពុងគិតអ្វី។ «លោកគិតថាស្នេហ៍គ្រាដំបូងងាយបំភ្លេចដល់ម្លឹង?» «ខ្ញុំក៏មិនទាន់កាត់ចិត្តពី លីស បានដូចគ្នា» គេនិយាយម្តងទៀតធ្វើឱ្យខ្ញុំសម្លឹងមុខសង្ហាជាថ្មី។ «មិនទាក់ទងនឹងខ្ញុំទេ» «បើនាងក៏នៅឈឺចាប់ ចំណែកខ្ញុំក៏គ្រាំគ្រាយ៉ាងនេះ...ម៉េចក៏យើងមិនធ្វើជាមនុស្សជំនួសឱ្យគ្នា ដើម្បីព្យាបាលដំបៅបេះដូងនេះឱ្យគ្នាទៅ ឈូឈូ?» ខ្ញុំសម្លឹងភ្នែករបស់គេមិនព្រិច ប៉ុន្តែវាគ្មានបង្ហាញពន្លឺលេងសើចសោះ។ នេះហើយជាចំណុចចាប់ផ្តើមរវាង លីង ឈូឈូ ខ្ញុំនេះនឹង គីម យិបម! មនុស្សខូចចិត្តពីរនាក់ស្ម័គ្រមកធ្វើជាមនុស្សជំនួសសម្រាប់គ្នា.... តើពួកយើងអាចរត់ចេញពីក្តីឈឺចាប់ ឬកំពុងតែបន្ថែមក្តីឈឺចាប់ថ្មីសម្រាប់ខ្លួនឯង?"

ទ្វេញាណ

"រូបកាយមួយវិញ្ញាណពីរប្រជែងគ្នាធ្វើជាម្ចាស់ ដើម្បី ទាមទារសំណងឈាមដែលជនគ្មានមេត្តាប្រហារសង្ខារ នារីស្លូតត្រង់ម្នាក់យ៉ាងឈាមត្រជាក់។ ភាពអយុត្តិធម៌ មន្ទិលសង្ស័យ និងគំនុំសងសឹកនាំឱ្យដួងវិញ្ញាណស្រី ស្រស់ ដួង អមរា មិនអាចចាកចេញទៅដោយស្ងប់សុខ បាន។ តើនាងខុសអ្វី? ហេតុអ្វីគេដាច់ចិត្តលើកហត្ថា បញ្ចប់ជីវិតនាងយ៉ាងឃោរឃៅបែបនេះ? ហ៊ឺស! នាងត្រូវតែដឹងឱ្យបានថានរណាជាឃាតកពិត រីឯចំណុចចុងក្រោយរបស់ឃាតកឈាមខ្មៅនោះគឺ.... សេចក្តីស្លាប់ដ៏វេទនា!"

មោហ៍បាំង​

ក្តីស្រមៃរបស់គេគ្រាន់តែចង់មានគ្រួសារតូចមួយដ៏មានសេចក្តីសុខប៉ុណ្ណោះ គេមិនស្រវាភាពស្តុកស្តម្ភ សុំត្រឹមជីវិតរស់នៅដោយសុភមង្គលក៏គ្រប់គ្រាន់ ប៉ុន្តែហេតុអ្វីត្រឹមក្តីស្រមៃតូចៗដ៏សាមញ្ញមួយសោះ ព្រហ្មលិខិតឱ្យគេមិនបានដូច្នេះ?

ទួលតាឌី

"«មកនៅនាមួយកញ៤ សំឡេងស្រែកគំហកសន្ធាប់មកកាន់កំលា៖ អ៊ុន ពុធវិរៈជិត កាត់ភាពងងឹតនារាត្រី កណ្តាលព្រៃជ្រៅ អមដោយសំឡេងសត្វខ្លែងស្រាកយំគ្រលួចគ្នាឱ្យខ្លាចពន់ពេក។ “ ទឹប…ទឹប!!!” ស្នូរជីងរត់លើស្លឹកឈើងាប់លាន់ឡើងកាន់តែប្រកៀកទៅៗរហូតធ្វើឱ្យ ជិត ប្រញាប់បោះដឺហារត់គេចទាំងមើលអ្វីមិនឃើញដោយកំណាច នភាពនីនិត។ ពេញនិងយកឯងមកធ្វើអាបពាកញ! មកនៅនាមួយអញភ្លាម “អាព្យ-អាសិទ្ធ ជួយអញផង!!!” ដើត រត់និងស្រែកហៅរកជំនួយឯង ទាំងភ្នែកពណ៍កញ្ចឹងក ព្រោះនាងព្រាយនោះតាមពីក្រោយមិនឈប់។ ព្រាយសក់ក្បាលសំពោងធំប៉ុនកញ្ជើ ភ្នែកលឿនសិនគ្រឹះ អណ្តាតពឹងធ្លាក់ ស្លៀកក្បិនខ្មៅ និងពានាខ្មៅ ប្រឹងឃើញតាមឆាយមិនឈប់ ព្រមទាំងស្រែកជាប់ថា... “អញនឹងយកឯង… អញនឹងកាច់ឯងឱ្យងាប់មកនៅជាមួយអញ”តើគេអាចគេចផុតពីក្រញាំរបស់នាងព្រាយកំណាចបានទេ? ហេតុអ្វីបានជានាងព្រាយសំពោងសក់ធំនោះតាមយាយីគេ?"

អភិនីហារស្នេហ៍

"គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មួយបាននាំឱ្យស្រីតូច ធន វសុមតី ម្នាក់នេះ ឆ្លងភព ត្រឡប់មកកាន់អតីតកាលរបស់ខ្លួនកាលពីដប់ឆ្នាំមុនម្តងទៀត ដើម្បីបន្តជីវិតរបស់ខ្លួន នាងត្រូវសម្រេចបំណងប្រាថ្នារបស់លោកប្តីជាទីស្រលាញ់ ឱ្យបានមុនរយៈពេលមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែរឿងដែលពិបាកគឺ. តារា ចេស្តា អនាគតប្តីរបស់នាងម្នាក់នេះ កាលពីដប់ឆ្នាំមុន.. គេមិនទាន់ស្គាល់នាងនៅឡើយទេ ម្យ៉ាងពេលនោះគេជាពពួកក្មេងទំនើង គេចសាលាមិនចូលរៀន កោងកាច សាហាវឃោឃៅ ផ្តាច់ការ -ល- តើនាងនឹងអាចកែប្រែអតីតកាលនេះបានឬអត់? បើច្ចបមុខនាងពេលណាគេក៏ចាំតែរករឿងរហូត នាងសឹងមិនជឿថាគេជាប្តីរបស់នាងនាពេលអនាគតទៅហើយ!"

កំណត់ហេតុរបស់ជីវតាក្វាន់

រាជនីសំឡេងមាស

រស់ សេរីសុទ្ធា គឺជាអ្នកចម្រៀងម្នាក់ដ៏ល្បីល្បាញ នៅ ទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ៦០-៧០ និងនៅតែបន្តរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ។ សៀវភៅនេះបង្ហាញពីជីវិតរបស់ នាងឆ្លងកាត់បីសម័យកាល ៖ សង្គម, សាធារណរដ្ឋ និង ខ្មែរ ក្រហម ។

កម្រងរឿងក្រៅភព

ស្នាដៃ​មួយ​នេះ​មាន​បញ្ចូល​រឿង​ខ្លី​ចំនួន​បី​ ក្នុង​នោះ រឿង រុយ ទទួល​បាន​ភាព​ល្បី​ល្បាញ​ពេញ​ពិភព​លោក ដោយ​សារ​សាច់​រឿងប្រតិដ្ឋ​ បែប​វិទ្យាសាស្ត្រ ដែល​តួអង្គ​ឯក​ចូល​ផុង​ខ្លួន​យ៉ាង​ជ្រៅ​ទៅ​ក្នុង​របក​គំហើញ​ ដ៏​អស្ចារ្យ​មិន​ធ្លាប់​មាន​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​មនុស្ស​ជាតិ ។

ថ្ងៃថ្មីនៅតែមាន ភាគ២

បើទោះបីជីវិតធ្លាប់ឆ្លងកាត់ឧបសគ្គដែលនឹកស្មានមិនដល់ជាច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ ប៉ុន្ដែការតស៊ូ និងភាពអត់ធ្មត់នៅតែអាចធ្វើឱ្យជីវិត សិលា និងកញ្ចនាបន្តជម្នះនូវរាល់បញ្ហានានាដែលចូលមកក្នុងជីវិត ហើយពួកគេទាំងពីរមិនដែលរាថយចំពោះភាពលំបាកម្តងណាឡើយ។ ជីវិតថ្មីមិនមែនមានន័យថា ស្លាប់ហើយ កើតមកវិញម្ដងទៀតនោះទេ ប៉ុន្ដែគឺជាជីវិតដែលហ៊ានដើរចេញពីកន្លែងដែលគ្មានអ្នកផ្ដល់តម្លៃឱ្យ ហើយហ៊ានប្រថុយទៅស្វែងរកកន្លែងថ្មី ព្រមទាំងត្រៀមចិត្តហ៊ានទទួលយកគ្រប់យ៉ាង ទោះបីជាលទ្ធផលយ៉ាងណាក៏ដោយ។ ជីវិតរបស់សិលា និងកញ្ចនានៅតែបន្តជួបឧបសគ្គម្តងហើយ ម្តងទៀត។ តើពួកគេទាំងពីរបន្តដោះស្រាយបញ្ហាជីវិត ហើយអាចសម្រេចក្ដីស្រមៃរបស់ពួកគេដោយរបៀបណា?

ទីបញ្ចប់នៃយើងទាំងពីរ

«ទីបញ្ចប់នៃយើងទាំងពីរ» ជាស្នាដៃមួយដែលនិយាយអំពីឆាកជីវិតដ៏ជូរចត់ កម្សត់ វេទនា របស់ក្មេងស្រីម្នាក់ដែលបង្កឡើងដោយគ្រួសារនាងផ្ទាល់។ គ្រប់គ្នាអាចនឹងគិតថា នាងជាក្មេងស្រីដែលមានសំណាង ព្រោះបានកើតមកជាកូនស្រីតែម្នាក់នៅក្នុងគ្រួសារអភិជន។ មិនមានអ្នកណានឹកស្មានដល់ថា ចំពោះនាង វាគឺជានរកនៅក្នុងឋានសួគ៌នោះឡើយ។ ទោះយ៉ាងណា នាងមិនដែលចុះចាញ់ នាងមិនដែលបោះបង់ ហើយនាងក៏មិនដែលនឹកនាចង់សម្លាប់ខ្លួន។ នាងតែងតែរឹងមាំ តែងតែតស៊ូប្រឹងរស់ព្រោះតែពាក្យថា «កតញ្ញូ» ហើយក៏ព្រោះតែភាពកតញ្ញូរបស់នាងនេះហើយ ដែលធ្វើឱ្យនាងបានជួបនឹងបុរសដ៏ល្អម្នាក់ ជាបុរសដែលស្ម័គ្រចិត្តទទួលយកគ្រប់យ៉ាងក្នុងជីវិតនាង និងព្រមលះបង់គ្រប់យ៉ាងដើម្បីទាញនាងចេញពីនរកមួយនេះ។ «ទីបញ្ចប់នៃយើងទាំងពីរ» មិនមែនជារឿងស្នេហាផ្អែមល្ហែម ប៉ុន្តែខ្ញុំសង្ឃឹមថា អ្នកនឹងបានរៀនសូត្រពីជីវិតក្មេងស្រីដ៏រឹងមាំម្នាក់នេះ ហើយនៅថ្ងៃអនាគត ពេលដែលអ្នកបានក្លាយជាម្តាយ ជាឪពុកគេ អ្នកនឹងដឹងថា ក្នុងនាមជាឪពុកម្តាយដែលមានទំនួលខុសត្រូវ អ្នកគួរចិញ្ចឹម និងគួរផ្តល់ក្តីស្រលាញ់ដល់កូនដោយរបៀបណា។

ទន្សាយជានរណា

ទន្សាយគឺជាក្មេងស្រីម្នាក់ដែលមានក្ដីសុបិនចង់ក្លាយជាអ្នកនិពន្ធតាំងពីអាយុ​​​ ១២​ឆ្នាំ។​​ ជាក្ដីស្រមៃគ្មានភាពប្រាកដនិយមទាល់តែសោះ ព្រោះសូម្បីតែខ្លួននាងផ្ទាល់ក៏មិនដឹងថាពេលក្លាយជាអ្នកនិពន្ធម្នាក់ដែលគ្មានប្រាក់ខែដូចការងារផ្សេងទៀត តើនាងអាចរស់នៅដោយរបៀបណា? នាងដឹងត្រឹមថាចូលចិត្តអានសៀវភៅរួចក៏ចង់សរសេរពីរឿងរ៉ាវគ្រប់យ៉ាងដែលស្ថិតនៅក្នុងចិត្តរបស់នាង ហើយដែលនាងមិនអាចនឹងនិយាយចេញមកបាន។ ជីវិតកូនអ្នកក្រមិនខុសពីលំអងធូលីត្រូវខ្យល់បក់បោកវក់វីគ្មានទីកំណត់។ ទុក្ខលំបាកគឺជាមេរៀនជីវិតដែលបង្រៀននាងឱ្យរឹងមាំដើម្បីរស់។ ឧបសគ្គរាប់មិនអស់ជាបទពិសោធសម្រាប់ឱ្យនាងតស៊ូរហូតដល់ទីបំផុត។ សម្រាប់កូនអ្នកក្រស្នេហាយុវវ័យគ្រាន់តែជាពន្លឺកាំជ្រួចដែលភ្លឺស្អាតតែមួយរំពេច ហើយក៏រលាយបាត់អស់។ ក្ដីសង្ឃឹមសម្រាប់នាងប្រៀបដូចដុំពពកនៅលើមេឃដ៏សែនខ្ពស់ឆ្ងាយ អាចមើលឃើញតែស្រវាចាប់មិនបានឡើយ។ ទោះបីត្រូវឆ្លងកាត់ខ្យល់ធំខ្ពស់ជ្រោះជ្រៅកម្រិតណាក៏ដោយនាងគ្មានថ្ងៃបោះបង់ការតស៊ូជាដាច់ខាត។

សុរិយា

សុរិយា ជា​ឆ្មា​មាត់​ឆៅ រឿង​ណា​ល្អៗ​មិន​សូវ​ចេះ​សរ​សើរ​លើកដៃ​លើក​ជើងទេ តែ​បើ​ទើស​ចិត្ត​ដឹង​តែ​និយាយ​ប្រាវៗ​ហើយ ។ តែ​ក្រៅ​ពី​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​ ប៉ិន​ប្រសប់ឆាប់​យល់​ការ នាងឈឺ​ឆ្អាល​​ជួយ​គេ ហើយ​ជា​ពិសេស​ជួយដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​ឱ្យ​មនុស្ស​ដែរ ។

ស្នេហ៍ក្នុងអណ្ដាតភ្លើង

ខ្សែចាបុី បើយើងរឹតតឹងពេកអាចនឹងដាច់ រឹងប៉ះនឹងរឹងអាចនឹងបែកបាក់ សុំយកទឹកដ៏ត្រជាក់ ទៅបង្ក្រាបភ្នក់ភ្លើងដែលចេះក្ដៅរោលរាល សុំយកភាពទន់ភ្លន់មេត្តាករុណា ទៅបង្ក្រាបទឹកចិត្តមានះរឹងរុស។ ។ តម្លៃរបស់ជីវិតមិនមានអ្នកដទៃអាចមកឱ្យតម្លៃបានទេ គឺមានតែរូបយើងផ្ទាល់ប៉ុណ្ណោះដែលអាចឱ្យតម្លៃខ្លួនឯងបាន ថាយើងត្រូវជ្រើសរស់នៅបែបណា ដើម្បីឱ្យក្លាយទៅជាមនុស្សដែលមានតម្លៃ។

កំណត់ហេតុពណ៌ស្វាយ​ ភាគ១

ទំព័រសៀវភៅប្រៀបដូចទំព័រជីវិតដែលលាក់ទុកនូវអាថ៌កំបាំងរាប់មិនអស់ គ្រប់យ៉ាងចាប់ផ្តើមឡើងដោយចង្វាក់រាំដ៏ស្និទស្នាល សំឡេងតូរតន្រ្តីដ៏ពិរោះ ជាមួយនឹងកែវភ្នែកស្នេហាដ៏ផ្អែមល្ហែម។ ខ្ញុំហាក់ដូចជាកំពុងស្ថិតនៅក្នុងអារម្មណ៍មួយដ៏ស្រពិចស្រពិលរហូតដល់មិនដឹងថាខ្ញុំកំពុងស្ថិតនៅក្នុងការយល់សប្តិ ឬក៏ជាការពិត។ គេប្រៀបដូចជាស្រមោលដ៏ចម្លែកដែលអន្ទោលតាមខ្ញុំគ្រប់ទីកន្លែង ខ្ញុំអាចស្តាប់ឮសម្លេងបេះដូងរបស់គេគ្រប់ពេលវេលា ខ្ញុំពិតជាចង់ដឹងខ្លាំងណាស់ថាគេជានរណា? សៀវភៅកំណត់ហេតុពណ៌ស្វាយបាននាំផ្លូវឱ្យខ្ញុំបានជួបនឹងគេជាថ្មីម្តងទៀតដោយសារកម្លាំងអធិដ្ឋានដ៏អស្ចារ្យដែលគ្មានឥទ្ធិពលអ្វីអាចមកបំបែកពួកយើងបានឡើយ។

រលកបោកខ្សាច់

រលកបោកខ្សាច់ ជាស្នាដៃដែលខ្ញុំបាននិពន្ធឡើង នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៥ ដើម្បីចូលរួមប្រលងប្រជែង យកពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍ “ព្រះសីហនុរាជ” ហើយក៏ជាស្នាដៃដំបូងដែលខ្ញុំបានទទួលជ័យលាភី ហើយក៏អាចឱ្យខ្ញុំបានក្លាយទៅជាអ្នកនិពន្ធដែលមានការទទួលស្គាល់ពីសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរនៅក្នុងឆ្នាំនោះផងដែរ។ រលកបោកខ្សាច់ជាស្នាដៃដែលពោរពេញទៅដោយអនុស្សាវរីយនៃការចាប់ផ្តើមដំបូងរបស់ខ្ញុំ។ ស្នាដៃរឿង រលកបោកខ្សាច់ បានផ្លាស់ប្តូរជីវិតរបស់ខ្ញុំពីអ្នកនិពន្ធទន្សាយដ៏សាមញ្ញម្នាក់ដែលត្រឹមតែសរសេរដៃដាក់ជួលនៅតាមផ្ទះជួលនានា ឱ្យបានក្លាយទៅជាអ្នកនិពន្ធម្នាក់ដែលមានការទទួលស្គាល់ ហើយបានបោះពុម្ពសៀវភៅជាស្នាដៃរបស់ខ្លួនឯងជាលើកដំបូងបង្អស់។

ថ្ងៃថ្មីនៅតែមាន ភាគ១

គ្មាននរណាម្នាក់អាចជ្រើសរើសកន្លែងកើតបាន ហើយក៏គ្មាននរណាម្នាក់ដែលល្អឥតខ្ចោះនោះដែរ។ យើងអាចធ្លាប់សាងកំហុស ទទួលភាពបរាជ័យ ធ្លាប់ទទួលការឈឺចាប់ ត្រូវគេមាក់ងាយ ហើយទទួលបានការវាយតម្លៃពីមនុស្សជាច្រើន ប៉ុន្តែថ្ងៃថ្មីនឹងអាចនាំនូវក្ដីសង្ឃឹមថ្មី ហើយយើងនៅតែមានឱកាសក្នុងការច្នៃវាសនាខ្លួនឯងឱ្យបានប្រសើរជាងថ្ងៃម្សិលមិញមិនខានឡើយ។ យើងត្រូវចេះផ្តល់ស្នាមញញឹម និងក្ដីសង្ឃឹមសម្រាប់ខ្លួនឯងជានិច្ច។ សិលា និងកញ្ចនាកើតនៅក្នុងវណ្ណៈផ្សេងគ្នា ជួបរឿងរ៉ាវជីវិតផ្សេងគ្នា ប៉ុន្តែអ្វីដែលពួកគេមានស្រដៀងគ្នានោះគឺ ត្រូវហែលឆ្លងឧបសគ្គជីវិតរាប់សិបជំពូក ដើម្បីទទួលបានជីវិតដែលពួកគេចង់បាន។ តើខ្សែជីវិតអ្នកទាំងពីរនឹងទៅជាយ៉ាងណា?

សញ្ញាចតុអង្គ

លោកដុកទ័រ វ៉ាត់សុន និងលោក ស៊័រឡក់ ហូមល៍ ទទួលកញ្ញា ម៉រស្តែន ដែលមកពិគ្រោះយោបល់ព្រោះនាងជួបនឹងរឿងចម្លែកៗ ៖ ឪពុកនាងបានបាត់ខ្លួនយ៉ាងអាថ៌កំបាំងជាង១០ឆ្នាំមកហើយ ។ ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ នាងទទួលគជ់ល្អវិសេសអស្ចារ្យ មួយឆ្នាំមួយគ្រាប់ៗពីជនអនាមិកម្នាក់ ។

ឆ្កែនៃគ្រួសារបាសឃ័រវីល

ហូមល៍ និងលោកដុកទ័រ វ៉ាត់សុន ចេញស៊ើបអង្កេតលើរឿងនិទានដ៏គួរឱ្យរន្ធត់មួយ ដែលថាមានឆ្កែបិសាចតាមសម្លាប់សមាជិកគ្រួសារបាសឃ័រវីល ។ ទាយាទចុងក្រោយនឹងមកនៅវិមានដ៏អាណោចអាធ័មនេះ ហើយ ហូមល៍ ត្រូវចូលខ្លួនមកដោះស្រាយប្រស្នាដ៏លំបាកមួយ ។

ឃាតករមុខក្រហម

ជាប្រលោមលោកស៊ើបអង្កេតនិពន្ធដោយអ្នកនិពន្ធជនជាតិអង់គ្លេស អារ៍ធ័រ ខូណាន់ ដូយ្លិ៍ ។ នេះជាការចេញដំបូងនៃតួអង្គ ស៊័រឡក់ ហូមល៍ និងលោកដុកទ័រ វ៉ាត់សុន ដែលជាតួអង្គភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតដ៏ល្បីល្បាញ ពេញពិភពលោក ។

ឆ្មា និងស្នេហាត្រីកោណ

សូហ្សូស្រលាញ់​ឆ្មា​​លីលីខ្លាំងណាស់ គឺស្រលាញ់ជាងប្រពន្ធទៅទៀត ជាក់ស្ដែងពេលប្រពន្ធ​ដើមត្រូវបណ្ដេញចេញពីផ្ទះ ក៏គេមិនខ្វាយខ្វល់ដែរ ។ ថ្ងៃមួយ ប្រពន្ធទីពីរទទួលសំបុត្រមួយ ដែលធ្វើឱ្យនាងចាប់ផ្ដើមប្រចណ្ឌនឹងឆ្មា ។ ​​​ដើម្បីបង្ហាញ​ភាព​ស្មោះ​នឹង​ប្រពន្ធ​ចុង​ សូហ្សូត្រូវ​លះបង់លីលីទាំង​ឈឺ​ចាប់ តាមបំណងប្រពន្ធដើមដែលសង្ឃឹមថា ឆ្មាអាចទាក់ទាញប្ដីមករកនាងវិញ...

វិមានអាទិទេព

សៀវភៅ​ «វិមានអាទិទេព» ជាស្នាដៃនិពន្ធអក្សរសិល្ប៍ដំបូងគេ (បែបប្រវត្តិសាស្ត្រ) ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងអតីតរាជធានី ឆោក គគ៌្យ​រ (កោះកេរ) និងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ ព្រមទាំងរឿងរ៉ាវដែលបានកើតឡើងនាដើមសតវត្សរ៍ទី១០ សម័យមហានគរ។

បុរសឈុតពណ៌ស ភាគ១

មានតែរឿងពីរយ៉ាងគត់ដែលខ្ញុំដឹងពីគេ... ទីមួយគេជាបុរសក្នុងឈុតពណ៌ស... ហើយទីពីរ គេមានឈ្មោះថា... “តារាវុធ” ជីវិតជាអ្នកឌីហ្សាញន័រសម្លៀកបំពាក់ដ៏សាមញ្ញម្នាក់ ចាប់ផ្តើមប្រែប្រួល រញ៉េរញ៉ៃ ចាប់ពីថ្ងៃដំបូងដែលបុរសម្នាក់ស្ថិតក្នុងឈុតសម្លៀកបំពាក់ពណ៌ស ប្រាកដខ្លួនឡើង នៅចំកណ្តាលបន្ទប់អាផាតមិនតូចរបស់ខ្ញុំ...ជាមួយហេតុផលមួយឃ្លាថា ការណ៍ដែលគេមកនេះ គឺដើម្បីជួយខ្ញុំ។

បុរសឈុតពណ៌ស ភាគ២

ជីវិតប្រៀបដូចជាជារូបផ្គុំ បណ្តុំនៃបទពិសោធជាច្រើន ឆ្លងកាត់មួយដំណាក់កាល ហាក់ដូចជារកបានរូបផ្គុំមួយបំណែកដាក់ចូលទៅក្នុងប្រឡោះទទេស្អាតមួយ ហើយយើងក៏ត្រូវស្វែងរកបំណែកថ្មីមួយទៀតជាបន្តបន្ទាប់។ និយាយដោយស្មោះត្រង់ចុះ ការនិពន្ធប្រលោមលោករបស់ខ្ញុំ ពុំមែនជាការផ្គុំដែលល្អឥតខ្ចោះគ្មានចំណុចទាស់ទេ តែខ្ញុំបែរជាស្វែងរកចំណុចខ្វះខាត ដើម្បីអាចស្វែងរករូបផ្គុំឱ្យបានត្រឹមត្រូវទៅវិញ។ តាំងពីចាប់ផ្តើមនិពន្ធកំណត់ហេតុពណ៌ស្វាយ ភាគមួយ ខ្ញុំពុំដែលគិតសោះថានឹងមានភាគ២។ តែដោយសារការស្វែងរកចំណុចខ្វះខាតនោះ នាំឱ្យខ្ញុំអាចស្វែងរកភាគ២ ក៏ឡើងជាភាគបី និងភាគ៤ទៀត។ តែប្រសិនបើខ្ញុំរង់ចាំទាល់តែអាចរកឃើញគ្រប់បំណែកផ្គុំ ទើបចាប់ផ្តើមដើរនោះ ខ្ញុំប្រហែលជាមិនអាចមកដល់ទីនេះទេ។ និយាយជារួម សូម្បីតែសៀវភៅដែលមិត្តអ្នកអានកំពុងកាន់នឹងដៃក្នុងពេលនេះ គឺសុទ្ធតែជាសមទ្ធិផល ដែលកើតឡើងចេញពីការស្វែងរកចំណុចខ្វះខាតខ្លួនឯង ហើយរកកន្លែងបំពេញវាស្របពេលដែលក្លាហានបោះជំហានទៅមុខម្តងបន្តិចៗ ប្រកបដោយក្តីអំណត់។ ដំណើរនេះធ្វើឱ្យខ្ញុំអាចរកឃើញថា វាមានសេចក្តីសុខម្យ៉ាងបង្កប់នៅក្នុងភាពអត់ធ្មត់ ហើយក៏មានសម្រស់ម្យ៉ាងស្ថិតនៅក្នុងការដើរទៅមុខសន្សឹមៗ តាមល្បឿនរបស់យើង ដោយមិនប្រញាប់ប្រញាល់តាមលោកិយ ដ្បិតអីការដើររបស់យើងម្នាក់ៗ មានជំហាន និងល្បឿនខុសៗគ្នា។ អ្នកខ្លះក៏អាចនិពន្ធចប់មួយរឿងក្នុងមួយខែ ខ្លះក៏ឡើងទៅដល់មួយឆ្នាំ។ ការប្រៀបធៀប បានត្រឹមតែដាក់សម្ពាធឱ្យយើងតែប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះស្របពេលដែលការសម្រេចគោលដៅ ជារឿងសំខាន់ ការទទួលស្គាល់ល្បឿនរបស់ខ្លួនឯង ក៏ជារឿងសំខាន់ដែរ។ ការដើរដោយស្គាល់ល្បឿនខ្លួនឯង ធ្វើឱ្យយើងអាចដើរបានយូរ និងមិនងាយហត់ រត់តាមអ្នកដទៃ។ ទីបំផុត ការដើរយឺតៗរបស់ខ្ញុំ បានមកដល់គោលដៅហើយ។ សៀវភៅទីបួននេះគឺជាលទ្ធផលនៃការស្វែងរកបំណែកផ្គុំថ្មី ដើម្បីបំពេញសិល្បៈនៃភាពស្រមើស្រមៃរបស់ខ្ញុំ ហើយក៏ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការរបស់មិត្តអ្នកអានដែលស្រឡាញ់សិល្បៈស្រមើស្រមៃមួយនេះផងដែរ។ សង្ឃឹមថាភាគបន្ត នៃបុរសឈុតពណ៌ស នេះគឺជាអនុស្សារីយ៍ថ្មី បំពេញក្តីសុខអ្នកអាន ដែលបានរួមដំណើរជាមួយខ្ញុំតាំងពីដើមមក។

ខុសព្រោះព្រះ

រឿងខ្លីចំនួន ១១ ចូលខ្លួនមករៀបរាប់ពីដំណើរជីវិតរបស់លោក ជុត ខៃ (និងក្រុមគ្រួសារ) ពេលរបបខ្មែរក្រហមផុតរលត់ទៅ ពីដំណើរចេញទៅជំរំជនភៀសខ្លួននៅឆ្នាំ ១៩៧៩ និងពិជីវិតរបស់ខ្មែរនៅស្រុកបារាំង។

អស្ដង្គតនៃប្រជាជាតិមួយ ភាគ២

សក្ខីភាពបែបប្រវត្តិសាស្ត្រនេះបង្ហាញពីទិដ្ឋភាពក្នុងភូមិភាគបូព៌ានៃប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៧៦ និង៧៧ តាមរយៈដំណើរជីវិត ក្រុមគ្រួសារលោក ជុត ខៃ និងប្រជាជនខ្មែរដទៃទៀត ។

អស្ដង្គតនៃប្រជាជាតិមួយ ភាគ១

ជាសក្ខីភាពបែបប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលបង្ហាញពីដំណើរផ្សងព្រេង របស់គ្រួសារលោក ជុត ខៃ និងគ្រួសារខ្មែររាប់ម៉ឺននាក់ទៀត ដែលចាក ចេញពីទីក្រុងភ្នំពេញ នៅខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ទៅកាន់ដែនដីថ្មីមួយពេញទៅដោយគ្រោះកាច…