កុម្ភៈម្ដងទៀត

ត្បូងរំដួលចុងក្រោយ

ត្បូងរំដួលនោះគឺខ្ញុំទទួលបានពីស្តេចភុជុង្គនាគផ្ទាល់ វាប្រាកដណាស់ថាជាភារកិច្ចរបស់ខ្ញុំដែលត្រូវធ្វើ ដើម្បីជួយសង្គ្រោះ ពង្សសាវតានាគ។ “ជឿគ្នាទៅ! ឯងលាដៃឡើងមក” កញ្ចានាហាក់ជឿជាក់ ខ្ញុំក៏សម្រេចចិត្តភ្លាមៗ។

បណ្តាំកវី (កំណាព្យអប់រំ)

អត្ថបទកំណាព្យទាំងអស់ដែលមាននៅក្នុងសៀវភៅនេះ ខ្ញុំបាន សរសេរម្តងមួយៗ សន្សំទុកមកយូរឆ្នាំហើយ ។ ដោយយល់ឃើញថា ពេលនេះ ខ្ញុំបានឃ្លាតពីស្រុកទេសទៅ មិនដឹងថ្ងៃណាបានត្រឡប់មក វិញ និងដោយយល់ឃើញថា អត្ថបទកំណាព្យទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែ មានខ្លឹមសារអប់រំដល់ពលរដ្ឋខ្មែរយើង ទាំងបុរសស្ត្រី យុវជន-យុវនារី គ្រប់កាលៈទេសៈទាំងអស់ ទាំងវិស័យសង្គមធម៌និងវប្បធម៌ ទើបខ្ញុំរៀប ចំចងក្រងមកជាសៀវភៅមួយ ដោយប្រសិទ្ធិនាមថា បណ្តាកវី គឺ បណ្តាំចុងក្រោយរបស់ខ្ញុំនេះឯង ។...

កោះបិសាច

“កោះបិសាច” ដែលខ្ញុំបានរៀបរៀងឡើងនេះ មានលក្ខណ ៦២ ប្លែកពីបទនិពន្ធអក្សរសិល្យ ដែលយើង ឆាប់បានសាល់ នៅសម័យ និពន្ធ ខ្ញុំចាត់ទុករឿងនេះថា ជារឿងនិទាន មួយបែបដែរ ទោះបី របៀបនិពន្ធ រចនាបទនៃបទនិពន្ធ មានលក្ខណ:ប្រហាក់ប្រហែល នឹង ប្រលោមលោកទី១ របស់ខ្ញុំ មិនដូច របៀបរឿងនិទាន ដែលយើង ធ្លាប់អាន ធ្លាប់ស្គាល់ក្តី ផង ( nouvelle) ប្រហាក់ប្រហែល នឹង រឿងបុរាណផង ។

ទន្លេចាំជាតិ

នៅដើមខែវិច្ឆិកា ១៩៩៨ ពេលដែលខ្ញុំជិះរថភ្លើងទៅលេងខេត្តចាត់ ដំបងជាទឹកដីកំណើត ខ្ញុំបានផុសគិតតាមផ្លូវជាប់រហូត ថានឹងសរសេររឿង “ទន្លេចាំជាតិ” នេះ ។ អាចនឹងមានសំនួរចោទសួរខ្ញុំភ្លាមថា តើ “ទន្លេចាំជាតិ” នេះនៅឯណា? មានតែក្នុងក្តីស្រមៃរបស់អ្នកនិពន្ធ ឬមាននៅលើលោកនេះដែរ ? ការពិត នេះគឺជារហ័ស្សនាមនៃទន្លេមួយ ដែលប្លែកជាងគេបំផុតនៅលើ ផែនដីនេះ ឬជាទន្លេបួនមុខ ដែលសម័យស្តេចពញាយ៉ាត បានប្រសិទ្ធនាម ហៅថា ទន្លេច្រាបឈាម ឈ្មោះ ! ។

កាពីទែនជីវិតភាគ​ ២

"មនុស្សស្ទើរតែគ្រប់គ្នាបានឆ្លងកាត់ពេលវេលាដ៏លំបាកក្នុងដំណាក់កាលណាមួយនៃជីវិត មិនថាជីវិតគ្រួសារ ការសិក្សា ស្នេហា ការងារ មិត្តភាព ហើយបញ្ហាទាំងអស់នេះបានលាតត្រដាងនៅក្នុងសាច់រឿងមួយនេះ។ ការពុះពារដើម្បីទៅដល់ក្ដីស្រមៃ ការរៀនទទួលស្គាល់កំហុស និងការផ្ដល់នូវការអភ័យទោស។ ដោយការឆ្លងកាត់នូវបញ្ហា ជីវិតនឹងទទួលបាននូវបទពិសោធ។ ដោយមានកម្លាំងជំរុញចិត្ត យើងនឹងមានថាមពលក្នុងការពុះពារ។ មានការពុះពារអត់ធ្មត់ គោលដៅឆ្ងាយយ៉ាងណាក៏គង់តែអាចទៅដល់។ ដោយសារតែការទទួលស្គាល់កំហុស ទើបយើងមានឱកាសដើម្បីកែប្រែ និងដោយសារតែយើងព្រមអភ័យទោស ទើបជីវិតអាចចាប់ផ្ដើមថ្ងៃថ្មីដោយស្នាមញញឹម។"

នភាល័យ ភាគ២

"ចិញ្ចៀនផ្កាស្មៅជាបំណងប្រាថ្នារបស់នារីដ៏សាមញ្ញម្នាក់ ចិញ្ចៀនកូនក្រមុំសម្រាប់ថ្ងៃមង្គលការរបស់នាង មិនមែនជាចិញ្ចៀនដាំពេជ្រ អួតអាងពីឧត្ដមភាពខ្ពង់ខ្ពស់អ្វីឡើយ។ នាងសុំត្រឹមតែ “ចិញ្ចៀនផ្កាស្មៅ”​​ ដែលបំពាក់ឱ្យនាងដោយដៃបុរសដ៏ស្មោះត្រង់ម្នាក់។ សុភមង្គលជីវិតគូសម្រាប់នាងគឺ ស្វាមីដ៏ល្អ ដែលចេះផ្ដល់ឱ្យភរិយានូវទំនួលខុសត្រូវ ការយកចិត្តទុកដាក់ ចេះអត់ឱន មានអធ្យាស្រ័យល្អចំពោះគ្នា មានបេះដូងតែមួយដូចគ្នា ហើយមិនបោះបង់គ្នាគ្រប់គ្រាដែលលំបាក។"

ប្រលោមចិត្តភាគ ១

អក្សរសិល្ប៍ បារាំង​សតវត្សទី២០

អក្សរសិល្ប៍បារាំង ជាចំណែកមួយដ៏សំខាន់ នៃការសិក្សាប្រវត្តិ នៃ គំនិត ទាំងឡាយ (l'histoire des idées) ដែលបានជំរុញពិភព លោកឲ្យដើរ ជាសន្សឹមៗឆ្ពោះ ទៅរកវឌ្ឍនភាពសង្គម និង ការយល់ដឹង អំពី អត្ថប្រយោជន៏ នៃ សេរីភាព ពោល គឺសេចក្តី ថ្លៃថ្នូរ របស់មនុស្ស ។ គឺនៅក្នុងន័យនេះហើយដែលខ្ញុំបានសម្រេច សរសេរ សៀវភៅនេះជាភាសាខ្មែរ សម្រាប់ឲ្យកូនខ្មែរពិចារណា អំពីតួនាទី និងសិទ្ធិ របស់មនុស្សម្នាក់ៗនៅក្នុងជីវិតជាទូទៅ និង នៅក្នុងសង្គមនីមួយៗ ។ កន្លងមក អ្នកប្រាជ្ញ ខ្មែរបានចងក្រងស្នាដៃជាច្រើន ដែលទាក់ទង នឹង វប្បធម៌បរទេស ដូចជា រឿង សាមកុក ឬ ស្រីហិតោបទេស ជាដើម ។ តាមរយៈប្រលោមលោក សម័យទំនើប និង សិក្សាកថាមួយចំនួន ព្រមទាំងការបកប្រែសៀវភៅបរទេសខ្លះៗ កវី និង អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ក៏បាន នាំមកឲ្យខ្មែរយើង នូវឧបករណ៍ ជាច្រើនដែលបានផ្តល់ទៅឲ្យ វប្បធម៌ ខ្មែរយើងនូវលក្ខណៈ វិសេសវិសាល និងសម្បូណ៍បែបថែមទៀត ។ ទស្សនៈ ផ្សេងៗ ដែលខ្ញុំបានដកស្រង់ចេញ ពី ស្នាដៃ របស់ អ្នកនិពន្ធបារាំង យកមកវិភាគក្នុងសៀវភៅនេះ ទោះជាពុំបានច្រើនប៉ុន្មានក្តី ក៏ជាចំណែកមួយ នៃ គំនិតទាំងឡាយ ដែលបានធ្វើឲ្យពិភពលោក កាន់តែមានពន្លឺសម្រាប់ដោះ ស្រាយបញ្ហាមនុស្សជាតិ និង យល់ដឹងអំពីមូលលហេតុ នៃ អាថ៌កំបាំងនានាដែរ ។ លោក វ៉ាន់ឌី កាអុន កើតនៅថ្ងៃ ១៩ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤២ នៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ នៅស្រុកបារាំង (លោក ធ្វើការចិញ្ចឹម គ្រួសារយ៉ាង លំបាកលំបិន មុននឹងបានក្លាយទៅជាអ្នកកាសែត នៃ វិទ្យុបារាំង អន្តរជាតិ (Radio France Intematonitis) (ទៅ ថ្ងៃ ១ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩៣ ។ គឺនៅឆ្នាំ ១៩៩៣ នោះហើយដែល លោក បាននិពន្ធសៀវភៅមួយ មានចំណងជើងថា Cambodige ouila politique sans les Cambodgiens “ប្រទេសកម្ពុជា ឬ នយោបាយ ដែលគ្មានការចូលរួមចំណែកពី ជនជាតិខ្មែរ បោះពុម្ពផ្សាយ នៅត្រីរស្មាន ឡារម៉ាតង់ (L'Harmattan) ។ នៅថ្ងៃ ១៩ កក្កដាឆ្នាំ ១៩៩៥ លោក បានសុំឈប់មួយរយះសិន ដើម្បីបញ្ចប់និក្ខេបបទ បណ្ឌិត ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនៅមហាវិទ្យាល័យ អក្សរសាស្ត្រ និង មនុស្សសាស្ត្រ នៅទីក្រុងនិស្ស “Nice ស្តីពី «ការពិបាករបស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការសម្របខ្លួនទៅក្នុង បរិបទ នៃ ពិភពលោក សម័យទំនើប » (Contribution à l'etude du Cambodge et de ses difficultés dinsertion au monde moderne ) ។ នៅ ថ្ងៃ ៣០ មិនា ឆ្នាំ ១៩៩៧ លោក បានត្រឡប់មក ធ្វើការ នៅ វិទ្យុ បារាំង អន្តរជាតិ វិញរហូតដល់ ថ្ងៃ ២០ មិថុនា ឆ្នាំ ២០០៧ គឺ ថ្ងៃដែលលោកចូល និវត្តន៏ ។ នៅពេលនោះ លោកមានអាយុ ៦៥ ឆ្នាំ ។

កម្រងរឿងក្រៅភព

ស្នាដៃ​មួយ​នេះ​មាន​បញ្ចូល​រឿង​ខ្លី​ចំនួន​បី​ ក្នុង​នោះ រឿង រុយ ទទួល​បាន​ភាព​ល្បី​ល្បាញ​ពេញ​ពិភព​លោក ដោយ​សារ​សាច់​រឿងប្រតិដ្ឋ​ បែប​វិទ្យាសាស្ត្រ ដែល​តួអង្គ​ឯក​ចូល​ផុង​ខ្លួន​យ៉ាង​ជ្រៅ​ទៅ​ក្នុង​របក​គំហើញ​ ដ៏​អស្ចារ្យ​មិន​ធ្លាប់​មាន​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​មនុស្ស​ជាតិ ។

នភាល័យ ភាគ៣

"“សម្រាប់ជីវិតយើងមានពេលវេលាតែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះគឺថ្ងៃនេះ! បើយើងប្រើពេលវេលាថ្ងៃនេះឱ្យអស់ដោយឥតតម្លៃ ថ្ងៃស្អែកប្រាកដជាគ្មានសម្រាប់យើងឡើយ។ ការសម្រេចចិត្តថ្ងៃនេះ គឺជាការបញ្ចប់ពេលវេលារបស់ថ្ងៃស្អែក ព្រោះពេលវេលាថ្ងៃនេះប្រៀបដូចខ្សែទឹកហូរ ដែលមិនអាចវិលត្រលប់។ បើថ្ងៃនេះក្លាយជាថ្ងៃម្សិលមិញហើយ គ្រប់យ៉ាងនឹងក្លាយជាអតីតកាល ហើយជីវិតអាចនៅសល់ត្រឹមតែការចងចាំប៉ុណ្ណោះ។”"

ឆ្កែនៃគ្រួសារបាសឃ័រវីល

ហូមល៍ និងលោកដុកទ័រ វ៉ាត់សុន ចេញស៊ើបអង្កេតលើរឿងនិទានដ៏គួរឱ្យរន្ធត់មួយ ដែលថាមានឆ្កែបិសាចតាមសម្លាប់សមាជិកគ្រួសារបាសឃ័រវីល ។ ទាយាទចុងក្រោយនឹងមកនៅវិមានដ៏អាណោចអាធ័មនេះ ហើយ ហូមល៍ ត្រូវចូលខ្លួនមកដោះស្រាយប្រស្នាដ៏លំបាកមួយ ។

អ្នកស្នងកោះ

នារាត្រីកាលយប់១៥កើត ខ្ញុំបានអង្គុយរង់ចាំនារីរបាំគ្រងឈុតនាងនាគនោះ ថានាងនឹងលេចចេញរូបរាងដូចកាលដែលនរៈឃើញឬអត់។ កំពុងតែអង្គុយគិតមិនទាន់បានប៉ុន្មានផងស្រាប់តែសំឡេងភ្លេងពិណពាទ្យបានប្រគំឡើងយ៉ាងរណ្តំពេញផ្ទៃមហាសាគរនាពេលរាត្រី។